یکی از فاکتورهای موثری که تعیین می کند آیا پیری سخت و دردناکی خواهیم داشت یا خیر، رشد و ترمیم مفاصل است. امروزه دردهای مفصلی شایع ترین دلیل از کارافتادگی افراد مسن است که با توجه به لایف استایل کنونی افراد جامعه و رشد روز افزون پدیده چاقی، بیماری های مرتبط به سیستم های حرکتی (استخوان و مفاصل) نیز رو به افزایش است.
مفصل چیست و چه نقشی در بدن ایفا می کند؟
مفصل محل اتصال دو استخوان به یکدیگر است و امکان حرکت را فراهم می آورد. استخوان ها در محل این مفاصل مقداری حجیم شده و سطح تماس آنها با یکدیگر بیشتر می شود؛ این امر هم به حرکت بهتر و هم پایداری بیشتر در حین حرکت کمک می کند. مفصل ها بسته به مقدار آزادی که در اختیار استخوان های تشکیل دهنده برای حرکت قرار می دهند به سه دسته متحرک (دی آرتروز)، نیمه متحرک (آمفی آرتروز) و بدون حرکت (سین آرتروز) تقسیم می شوند؛ اما برای اینکه حرکت روان مفصل فراهم آمده و از سایش استخوان ها بر روی یکدیگر جلوگیری شود، وجود بافت دیگری به نام “غضروف” نیز در بین استخوان ها ضروریست.
غضروف
بافت پیوندی انعطاف پذیر در عین حال سخت می باشد که در سراسر بدن می توان آن را یافت. تمامی این غضروف ها یکسان نیستند و بسته به نوع خود در هر قسمتی از بدن، نقش منحصر بفردی را ایفا می کنند. این بافت برعکس بسیاری از بخش های بدن انسان، فاقد عروق خونی بوده و خونرسانی مستقیم به آن صورت نمی گیرد؛ لذا صدمات وارد به آن کندتر جبران شده و از دوران میانسالی به بعد این قدرت جایگزینی کمتر و کمتر خواهد شد.
مثلا غضروف شیشه ای که در حفره بینی و گوش قرار دارد، دارای غلظت بالایی از کلاژن است. این ویژگی سبب می شود تا به قسمتهای مختلف بدن ساختار بخشیده و خاصیت ارتجاعی مورد نیاز آنها را نیز فراهم کند. این غضروف به عنوان یک کمک فنر شناخته شده و حرکت مفاصل را آسان می کند.
دسته دیگری از غضروف ها، غضروف الاستیک یا کشسان است که همان طور که از نامش پیداست انعطاف پذیرترین نوع غضروف است. الیاف الاستین موجود در ساختار آن به این نوع غضروف این توانایی را می دهد تا پس از کشیده شدن، دوباره به جای اولیه خود برگردند. ساختار گوش بیرونی و اپی گلوت از این غضروف های کشسانی تشکیل شده است.
اما آخرین و مهم ترین نوع، غضروف رشته ای است که بسیار سخت و محکم بوده و در منیسک مفصل زانو، بین مهره ها و مفصل فک پایین وجود دارد. وجود تراکم بسیار بالای الیاف (رشته ها) در این شکل غضروف سبب شده تا “سفت ترین نوع غضروف” نامیده شود.
همان طور که می دانید علت بسیاری از دردهای مفصلی ناشی از ساییدگی و آرتروز بوده که علت غالب رخ دادن هر یک از این مشکلات، آسیب دیدن و از بین رفتن غضروف هاست؛ لذا مصرف داروهای ترمیم غضروف ها می تواند در نقش “داروهای درمان درد مفاصل” نیز ظاهر شده و در کنترل پیشرفت این بیماری ها موثر باشد. در ذیل به معرفی بهترین داروهای غضروف ساز بر اساس منشا آن می پردازیم:
الف)مکمل های با منشا گلوکز آمین: گلوکزآمین یک آمینو مونوساکاریدی است که به صورت طبیعی در بدن وجود داشته و توسط کندروسیت ها جهت ساخت بافت بین مفصلی در غضروف ها تولید می شود. این گلوکزآمین با ساخت زنجیره های بلندی به نام گلیکوز آمینوگلیکان در ترمیم مفصل ها و غضروف نقش موثری ایفا می کند. اگر به هر دلیلی کندروسیت ها توانایی تولید گلوکزآمین را نداشته باشند، باید از طریق مصرف داروهای ضد درد غضروفی که حاوی فرم فعال این ماده می باشند، اقدام به جبران کمبود آن کنیم.
کندرویتین سولفات نیز یکی از مشتقات گلوکزآمین است که از اجزای تشکیل دهنده غضروف نیز محسوب شده و به قدرت و انعطاف پذیری مفصل ها نیز کمک می کند.از این ماده نیز در ساخت مکمل مفصل کمک می گیرند. از دیگر ترکیباتی که ممکن است هم در مکمل های گلوکزآمینی و هم غیر گلوکوزآمینی یافت شود، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
MSM: یا همان متیل سولفونیل متان به مکمل های غضروف ساز به منظور کاهش دردهای مفصلی افزوده می شود.
هیالورونیک اسید: نوعی آمینوگلیکان است که در مایع سنوویال مفصل ها یافت شده و به عنوان روان کننده مفاصل در مکمل ها به کار می رود.
امگا3: این ماده برای تشکیل پروستوگلاندین ضد التهاب ضروری بوده و در کاهش درد و التهاب نیز بسیار موثر است.
حالا که تا حدودی با ترکیبات تشکیل دهنده مکمل های غضروف ساز آشنا شدیم، در ذیل به نقد و بررسی تعدادی از این مکمل های گلوکزآمینی می پردازیم:
1–قرص روکشدار گلوکزآمین 750 میلی گرم آوه سینا: این دارو تماما از گلوکزآمین ساخته شده و برای کاهش درد ملایم تا شدید استئوآرتریت به کار می رود.
2-قرص جوینتیس ویتابیوتیکس: این محصول به دلیل دارا بودن گلوکزآمین، کندروئیتین و عصاره ریشه زنجبیل در تامین سلامت مفاصل بسیار مفید است.علاوه بر این، وجود ویتامین هایی همچون B12، D3، E، C و مواد معدنی در این مکمل، به افزایش تشکیل کلاژن و عملکرد صحیح مفاصل کمک می نماید.
3-قرص جوینتکس مای نوتریشن: علاوه بر گلوکوزآمین کندروتین، MSM، کلسیم و هیالارونیک اسید از دیگر ترکیبات این داروی ترمیم آسیب غضروف هاست که به پیشگیری از آرتروز، جلوگیری از پوکی استخوان و التیام دردهای مفصلی کمک شایانی می نماید.
4–قرص جوینت آر ایکس انرکس: علاوه بر وجود ترکیبات موثر در حفظ سلامت مفاصل در این دارو، وجود سیلیکای ارگانیک (برگرفته از بامبو) به همراه ویتامین C آن را به یکی از بهترین داروهای درمان غضروف آسیب دیده تبدیل می کند.
5-قرص جوینت ساپورت ویتالی تون: این مکمل دارویی با فرمولاسیون منحصر بفرد خود می تواند حفظ و افزایش سلامت مفاصل و استخوان ها را به همراه داشته و محدودیت های ناشی از استئوآرترین را بهبود بخشد.
6-قرص استئوفلکس هلث اید: یکی دیگر از مکمل های گلوکزآمینی که قابلیت استفاده توسط بیماران مبتلا به سلیاک، عدم تحمل لاکتوز و افرادی که از پر فشاری خون رنج می برند را دارد. همچنین ترکیبات این مکمل، در مدت زمان طولانی تری در دستگاه گوارش باز شده و بنابراین از عوارض گوارشی ناشی از مصرف گلوکزآمین خبری نیست.
7-قرص استئوفیت آپوویتال: زنجبیل از جمله درمان های خانگی است که برای کاهش درد مفاصل به کار می رود.این گیاه با تولید اسید سالیسیلیک در بدن به کاهش علائم بیماری هایی همچون آرتروز که درمان قطعی برای آن وجود ندارد، کمک می کند.استئوفیت آپوویتال با دارا بودن این گیاه در فرمولاسیون خود، از جمله مکمل های دارویی موثر بر آرتروز است.
غیر از تمامی مکمل هایی که در بالا به آنها پرداختیم، داروهای ضد بیماری غضروف دیگری نیز وجود دارند که دارای منشا گلوکزآمینی هستند و شما می توانید آنها را از فروشگاه داروتیم تهیه نمایید.
ب)مکمل های با منشا غیر گلوکزآمین: دسته بعدی داروهای درمان غضروف آسیب دیده، مکمل هایی هستند که در آنها به جای استفاده از گلوکزآمین از عصاره گیاهانی استفاده شده است که منجر به ترمیم و ساخت غضروف شده و از طرفی محدودیت هایی که در مصرف مکمل های گلوکزآمینی با آنها مواجه هستیم را ندارند.
1-کپسول آوسوی بی اس کی: یکی دیگر از مکمل های غضروف ساز با منشا گیاهی است که خاصیت ترمیم بافت غضروف و مفاصل را دارد. ترکیبات کپسول آوسوی شامل عصاره های آووکادو و سویا می باشد.
2-کپسول اینفلامید نوتراکس: کپسول اینفلامید با وجود عصاره های سه گیاه تورمریک، بروملائین و باسولیا در فرمولاسیون خود علاوه بر بهبود علائم آرتریت به کاهش درد و تورم مفاصل نیز کمک می نماید.نکته حائز اهمیت در این محصول این است که فاقد هرگونه شیرین کننده و نگهدارنده، سویا، شیر، گندم و گلوتن می باشد.
3-کپسول آوودین هولیستیکا: مصرف این کپسول در مدت زمانی 3 ماه تا 3 سال با تحریک ساخت کلاژن و پروتئوگلیکان منجر به بازسازی غضروف، کاهش سرعت روند پیشرفت آتروز و کاهش دردهای مفصلی می شود. این کپسول منشا گیاهی داشته و ترکیبات آن شامل سویا، آووکادو و زنجبیل است.
4-کپسول میکسودین هولیستیکا: کپسول میکسودین حاوی عصاره های طبیعی زردچوبه، زنجبیل و فلفل سیاه است.این کپسول با منشا گیاهی خود، در درمان التهاب مفاصل و کمک به حفظ تعادل سلولی موثر است. البته مصرف این محصول در افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند با محدودیت روبروست.
5-کپسول سلدرین 350 میلی گرم هلث اید: وجود سلدرین، عالی ترین جایگزین برای گلوکزآمین، در این فراورده به سلامت استخوان ها و مفاصل کمک می کند. در واقع سلدرین به نرم شدن مفاصل و افزایش مایع سینوویال کمک می نماید.
سایر مکمل های غیر گلوکوزآمینی را می توانید در فروشگاه ما ببینید.
چه کسانی می توانند از مکمل های غضروف ساز استفاده کنند؟
مبتلایان به آرتروز: آرتروز معمولا به ساییدگی مفصلی گفته می شود که در نهایت منجر به درد، تغییر شکل یا التهاب مفصل و مشکلات حرکتی می شود.با اینکه تا به امروز علت دقیق این بیماری مشخص نشده است اما عوامل بسیاری در بروز این پدیده موثرند. این بیماری در زنان بیش از مردان، به خصوص پس از یائسگی، شایع است و مفاصل زانو، گردن، مهره های کمر، انگشتان، مچ دست و لگن بیش از سایر اعضای بدن در معرض ابتلا به آن قرار دارند.
چاقی و رژیم غذایی نامناسب، بالارفتن سن و زمینه های ژنتیکی همگی احتمال ابتلا به این بیماری را بالا می برند. همچنین ورزشکارانی همانند وزنه برداران، تکواندو کاران، فوتبالیست ها و … به دلیل نوع فعالیت و آسیب هایی که هنگام ورزش ممکن است به مفاصل و استخوان ها وارد شود، بیش از سایرین در مقابل این بیماری آسیب پذیرند.
این بیماری مزمن و پیش رونده درمان قطعی نداشته و فقط می توان با تغییر سبک زندگی یا مصرف مواد غذایی مفیدی همچون شیر کم چرب، کلم بروکلی و … پیشرفت این بیماری را کم نمود. همچنین مصرف مکمل های دارویی در جلوگیری از پیشرفت آتروز و کاهش درد و التهاب مفاصل تاثیر گذار است.
بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید: این بیماری خود ایمنی بر اثر حمله سلول های سیستم ایمنی بدن به مفاصل و استخوان ها به وجود می آید و باعث بروز مشکلاتی همچون التهاب، تورم، خشکی، سفتی، تغییر شکل، احساس داغی قرمزی می شود. در اینگونه موارد مصرف داروهایی تعدیل یا تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن بسیار ضروریست. همچنین در صورت تخریب غضروف مفصل، امکان تجویز مکمل های غضروف ساز توسط پزشک وجود دارد.
اگر جزو افراد زیر محسوب می شوید، در مصرف این مکمل ها احتیاط کنید!
از آنجایی که مکمل های گلوکزآمینی از پوسته سخت جانوران دریایی تهیه می شود، لذا افرادی که به غذاهای دریایی آلرژی دارند بهتر است از مکمل های گلوکزآمینی با منشا گیاهی استفاده نمایند.
افرادی که از داروهای ضد انعقاد خون مانند وافارین و آسپیرین استفاده می کنند، حتما قبل از مصرف هرگونه مکمل با پزشک خود مشورت نمایند؛ زیرا گلوکزآمین ریسک خونریزی خودبخودی را بالا می برد.
گلوکزآمین به خودی خود منجر به افزایش قند خون نمی شود اما گاهی اوقات ممکن است با ترکیب با مواد دیگر بر قند خون تاثیر بگذارد. لذا افراد دیابتی قبل از مصرف هرگونه مکمل غضروف ساز حتما برچسب محصول را مطالعه و با علم به ترکیبات تشکیل دهنده محصول، اقدام به مصرف نمایند.
زنان باردار و شیرده نیز همانند سایر مکمل ها و داروها، بهتر است مصرف اینگونه مکمل ها را نیز حتما تحت نظر پزشک در پیش بگیرند.
برای اثر بخشی بیشتر بخوانید …
شما می توانید پس از انتخاب مکمل مناسب خود و مصرف آن بسته به مقدار و مدت زمانی که در توضیحات آن محصول نوشته شده است، برای اثر گذاری بیشتر آن اقدام به تغییر سبک زندگی خود و مصرف مواد غذایی موثر در فرایند غضروف سازی نمایید.
مثلا اگر به ورزش های استقامتی مشغول هستید باید بدانید که این ورزش ها فشار زیادی به مفاصل وارد می کنند و یا اضافه وزن زیاد، کارهای سنگین و سو تغذیه می تواند باعث ابتلای زودرس شما به مکشلات مفصلی همانند آرتروز شود همچنین اگر در سنین جوانی علاوه بر رعایت اصول ارگونومیک هنگام نشستن و برخاستن، تغذیه صحیح و ورزش مناسب را در پیش بگیرید تا جای ممکن از این مشکلات پیشگیری خواهید کرد.
این تغذیه صحیح می تواند غذاهایی را در بر بگیرد که شامل ویتامینD3، کلسیم، آووکادو، سویا، امگا3، زنجبیل، غلات کامل و میوه ها و سبزیجات ارگانیک هستند.
سخن پایانی
همیشه در انتخاب محصولاتی که با تنوع بسیار زیادی عرضه می شوند، بر سر اینکه چه برندی بیشترین و سریع ترین تاثیر را دارد بحث های فراوانی است؛ مکمل های غضروف ساز نیز از این قاعده مستثنی نیستند. ما در این مقاله سعی نمودیم تا مهم ترین نکاتی را که باید در انتخاب بهترین مکمل غضروف ساز بسته به شرایطتان مورد توجه قرار دهید را مطرح کنیم اما در نهایت بهتر است پیش از مصرف هرگونه مکمل غضروف ساز حتما با پزشک مشورت نمایید تا بتوان تداخلات بالقوه را شناسایی کرده و نسبت به شرایط شما بهترین مکمل را معرفی نمود.
در آخر شما می توانید تمامی مکمل های غضروف ساز و داروهای موثر بر سلامت مفاصل و استخوان ها را از داروخانه دکتر اسلامی تهیه کنید.